Ba cách hiệu quả chống say xe

VnExpress.net xin giới thiệu bài viết của tác giả Dave
Trần về nguyên nhân và phương pháp chống say xe, bên cạnh mẹo như dùng
gừng theo dân gian.
Trước
đây tôi cũng hay say nên rất hiểu và thông cảm với những ai phải đi lại
nhiều. Tuy nhiên, tôi đã hoàn toàn hết say sau khi áp dụng thành công 3
cách là sử dụng thuốc chống say máy bay, tự cầm lái (thực tế là chẳng
tài xế nào say), tập luyện và tuân theo các quy tắc khi ngồi trên ôtô.1.
Sử dụng thuốc chống say máy bay: Áp dụng cách này nếu bạn muốn đơn giản
và hiệu quả, mỗi một lượt đi xe dùng 2 viên. Bạn ra hiệu thuốc mua 2
viên thuốc chống say máy bay (viên trắng nhỏ, loại của Pháp). Ăn no,
không nhịn đói, uống đủ nước và 2 viên thuốc 30 phút trước khi bước lên
xe.Đặc biệt chú ý là bạn phải uống thuốc ít nhất 30 phút trước
khi lên xe, không được uống kèm với bất kỳ thuốc chống say nào khác.
Nếu không thuốc không có tác dụng. Hiệu quả rất cao, gần như không gây
buồn ngủ hay say thuốc. Nhiều người say lên say xuống nhưng khi uống
thấy cực kỳ hiệu nghiệm, đi hàng trăm km không cảm thấy gì.2. Tự
cầm lái: Nếu bạn có điều kiện, hãy đi học lái xe và tự cầm lái. Vợ của
một người bạn tôi cũng rất say xe. Chồng cô ấy chữa bằng cách bắt tự
lái. Một thời gian sau chẳng thấy say nữa.3. Luyện tập và tuân
thủ các quy tắc: Ngồi cùng hướng với xe (mặt cùng hướng xe di chuyển,
tuyệt đối không ngồi quay ngược lại), không nằm. Mắt nhìn đường qua
kính chắn gió, quan sát tình huống giao thông trên đường, tưởng tượng
như mình đang lái xe vậy. Bạn hạn chế nhìn qua cửa kính, không nhìn các
vật quá gần di chuyển lướt qua liên tục sẽ chóng mặt.Không ngồi
ở cuối xe. Nên ngồi ghế nằm trên trục/cầu sau xe bởi vị trí này ít bị
lạng nhất khi xe rẽ. Dùng bông gòn nhét vào hai tai, bạn sẽ thấy dễ
chịu hơn nhiều khi không nghe tiếng động cơ gầm rú.Đừng xuống
kính và nên đi xe có điều hòa. Vì xuống kính sẽ có khói xăng vào xe.
Nếu điều hòa hôi, có thể dùng quả quít, quả dứa để khử mùi. Bạn không
được đọc bất cứ thứ gì trên tay (sách báo/điện thoại di
động/laptop...), hạn chế tối đa việc nhắn tin vì các hành động này làm
cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn bình thường, gọi điện thoại thì
có thể được.Khi xe phanh, hít thở từ từ, hít thật sâu dần dần
cho đến khi thật căng hai lá phổi, giữ lấy hơi, không được thở ra vội
vàng, giữ hơi đến khi xe giảm tốc hoàn toàn và bắt đầu chuyển động đều
thì thở nhẹ ra nhưng thật từ từ, tiếp theo là hít thở sâu khoảng 2, 3
lần nữa.Động tác này rất quan trọng, rất nhiều người say đã bị
nôn khi xe phanh gấp hoặc đang đi dừng hẳn lại để bắt khách. Việc hít
thở sâu và thở ra thật từ từ giúp cho cơ thể có nhiều ôxy, giữ hơi,
đồng thời đây là một "tiểu xảo" để làm giảm sự nhạy cảm của tiền đình.So
với cách đầu tiên dùng thuốc thì cách này hơi phức tạp, đòi hỏi bạn
phải tuân thủ đúng mới có hiệu quả. Tuy nhiên nếu áp dụng thành công
bạn sẽ thấy rất vui, vì từ nay có thể đi du lịch, công tác xa thoải mái
bằng ôtô mà không phải lo say nữa. Tôi đã chia sẻ phương pháp này với
nhiều người, và phần lớn họ thấy hiệu quả.Tôi và em trai đều là
những người to khỏe nhưng trước đây đi tàu xe rất khổ, chỉ 15-20 km đã
bị. Mỗi lần say thì như một trận ốm nặng, chẳng còn thiết tha đi tham
quan du lịch gì nữa. Vốn là người cứng đầu, tôi không cam chịu việc say
xe "lãng xẹt" như vậy.Tôi đã suy nghĩ và tìm hiểu rất nhiều.
Điều gì làm người ta bị say. Tại sao có người bị có người không? Sao đi
xe máy không say, ngồi ôtô lại say dù vẫn là chuyện ngồi trên một vật
khác di chuyển đưa cơ thể ta di chuyển theo. Câu trả lời nằm ở tiền
đình của con người. Sở dĩ con người có thể đứng, đi bộ, leo cầu thang,
đi thăng bằng (diễn viên nhào lộn), di chuyển linh hoạt trên đôi chân
của mình mà không bị ngã là nhờ có tiền đình.Tiền đình giúp cơ
thể cảm nhận không gian, kiểm soát trạng thái thăng bằng. Bạn nhắm mắt
cũng biết đang đứng thẳng/đứng nghiêng hay dốc ngược đầu, hay như khi
bạn đi trong bóng đêm, không cần mắt để giữ thăng bằng. Tiền đình hữu
ích như vậy, nhưng với những người say xe - những người có tiền đình
quá nhạy cảm - nó lại là vấn đề.Khi người bị say đi xe ôtô, tiền
đình họ hoạt động mạnh hơn lúc bình thường. Nó cố gắng cảm nhận không
gian và vị trí tương đối của cơ thể. Tuy nhiên, cùng lúc đó, 2 giác
quan khác là mắt và tai cũng hoạt động tích cực. Thông tin thu nhận từ
3 cơ quan này không thống nhất, dẫn đến cơ thể mất kiểm soát thăng bằng
và bắt đầu nôn nao.Ví như xe ôtô phanh gấp, hoặc tăng tốc, tiền
đình cảm nhận gia tốc thay đổi, tuy nhiên mắt người nhìn nội thất/một
số vật nằm trong xe không chuyển động so với cơ thể, nên hai thông tin
từ thị giác và tiền đình là không thống nhất.Tai nghe tiếng máy
rú to gây cảm giác xe chạy nhanh, nhưng có thể thực sự lúc đó xe không
chạy nhanh và tiền đình cảm nhận xe chạy không nhanh (do tài xế chạy ép
số thấp, khi lên dốc chẳng hạn). Sự không nhất quán giữa tiền đình, mắt
và tai gây ra cảm giác say cho cơ thể. Vậy mọi phương pháp tập luyện
hay quy tắc đi xe đều phải xoay quanh vấn đề giảm bớt sự nhạy cảm của
tiền đình (tạm thời "tắt" nó đi).Bạn sẽ để ý những điều khuyên
không nên làm khi đi ôtô ở trên cũng đều từ nguyên lý này: ngồi ngược,
nằm, đọc sách, nhìn vào nhà cửa xe cộ lướt qua liên tục... là những
hành động làm cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn.Chúc các bạn thành công và không còn say xe nữa.Dave Tran(Sưu tầm)